Okroszka - chłód pokruszonej fantazji na ciepłe dni

Ciepłe dni motywują do przygotowania dania "na ochłodę". Spróbujcie zupy o nazwie Okroszka. Skąd wyrażenie Okroszka? Od czasownika "крошить", albowiem w początkowej fazie przygotowania danie, wszystkie główne składniki zupy (warzywa, mięso lub wędliny) należy drobno pokroić.

Początki Okroszki sięgają XVIII wieku jako zupy o korzeniach rodem z Rosji (pierwsze przepisy w literaturze). Podobno rosyjscy robotnicy transportu rzecznego nad Wołga otrzymawszy kwas chlebowy mieszali go z dostępnymi warzywami (ziemniaki, rzodkiewki, ogórki). Według innej wersji pierwowzór Okroszki stanowiła dawna rosyjska zupa podawana "na zimo z dodatkiem czarne rzodkwi, cebuli i kwasu chlebowego. 

Co ciekawe, pierwotnie podawana była jako przystawka, "zakuska".  

I tradycja i współczesność wskazuje iż Okroszkę można przygotować z tych składników, które ma się dostępne pod ręką (co w kuchni, co w obejściu gospodarstwa rolnego). 

Niniejszy przepis na Okroszkę autorstwa mojej ukochanej bratowej Viktorii z Zaporoża, za który bardzo serdecznie dziękuję! :) 

Do przygotowania Okroszki potrzebujemy:

1. Odrobinę wędliny (w zależności od upodobania - kiełbasa doktorska, mortadela, parówki, szynka), mięsa (pieczone).

2. 4 ogórki zielone.

3. 3 gotowane jaja na twardo.

4. 2 gotowane kartofle.

5. 2 łyżki stołowe majonezu.

6. 2 łyżki stołowe śmietany.

7. 1,5 łyżki stołowe musztardy.

8. 2 litry kwasu chlebowego - tzw. biały kwas, niesłodzony (lub serwatka, kefir, jogurt, niektórzy używają również popularnego Ayranu, w przypadku zastosowania "nabiałowej zalewy", dodaje się dodatkowo wodę mineralną, tak aby zupa nie była zbyt gęsta). 

9. Koperek.

10. Sól, pieprz. 

Kroimy wędliny (mięso) warzywa i jaja w drobną kostkę. Całość wkładamy do naczynia. W standardowej wersji dodajemy majonez, musztardę, mieszamy, zalewamy kwasem chlebowym, posypujemy koperkiem. Można przyjąć również wersję podziału dania na 3 części:

• Łączymy tylko warzywa - mieszamy, wstawiamy do wychłodzenia.
• Łączymy tylko majonez, musztardę - tworząc współczesny rodzaj zimnego sosu, dressingu. Mieszamy, odstawiamy. 
• Łączymy tylko koperek, wraz z  innymi podobnymi rodzajowo dodatkami (szczypiorek, natka pietruszki). Mieszamy, odstawiamy. 

Wszystkie grupy składników łączymy w jedną całość. Wybór powyższego wariantu wedle waszego uznania. 

Dysponując wszystkimi składnikami w jednej całości, dodajemy przyprawy (sól, pieprz), śmietanę. Odstawiamy do lodówki celem wychłodzenia. Ja najczęściej wstawiam danie do lodówki - na noc (przez analogię do polskiego chłodnika), tak aby poszczególne smaki się powiązały, a zupa faktycznie się wychłodziła. Celem przyspieszenia procesu, można nie wstawiając do lodówki, dodać kostki lodu. 

Okroszka, w zależności od pomysłu dysponuje szeroką paletą dodatków. W pierwotnej wersji tej zupy poza mięsem (wieprzowina, drób, dziczyzna), pozostałościami mięsa z innych potraw, wędlinami, alternatywnie stosowano ryby (np. jesiotr, lin), ponadto m.in. zielone lub kiszone ogórki, solone śliwki, solone pieczarki. W późniejszym okresie modyfikacje dotyczyły dodania ziemniaków, marchwi, brukwi), współcześnie również rzodkiewki. Poza koperkiem może być dodany np. wspomniany szczypiorek, estragon i inne zioła wedle uznania. Miłośnicy chrzanu dodają go nieco do gotowej zupy. 

Niektórzy wolą tradycyjną wersję z kwasem chlebowym, inni - z nabiałem. Bazę płynną może również stanowić m.in. kwas brzozowy, rozcieńczony ocet, wywar mięsny, buraczany. 

Przepis "Okroszka po tatarsku" wskazuje na konieczność oddzielenia (w jajach na twardo) białek od żółtek, następnie połączenia żółtek z kwasem chlebowym i musztardą. Równocześnie "zielone składniki po połączeniu" odstawia się w osobnym naczyniu, dodając pieczone mięso. Dopiero po powiązaniu się smaków "dwóch grup składników" - łączy się je w jedną całość. Życzę smacznego! :)

Z serdecznymi podziękowaniami dla mojej ukochanej bratowej Viktorii z Zaporoża :)

Partnerem Projektu "Kuchnia ukraińska" jest:

Natasza Bysina, sieć sklepów "Smaki z Ukrainy", ul. Szkolna 13c, pawilon 9A, 05-500 Piaseczno, województwo mazowieckie.
Serwis społecznościowy Facebook: https://pl-pl.facebook.com/smakizukrainy/
e-mail: smaki.z.ukrainy@gmail.com

Marcin Bartłomiej Olszewski. Kucharz z pasji. Początki gotowania od 16 roku życia, przede wszystkim z potrzeby egzystencji, do czego z czasem doszła ciekawość, baza doświadczeń twórczych. Do sztandarowych dań należy chłodnik stanowiący unikalną kompozycję na bazie autorskich inspiracji. Kreator śniadań, obiadów (w wolnym czasie) i kolacji domowych. Lubi gotować, stać godzinami za kuchnią uważając gotowanie za jedną ze swoich wielu pasji twórczych (obok tworzenia poezji, muzyki, fotografii), a przede wszystkim za sztukę, naukę dochodzenia do smaku, zapachu, efektu wizualnego. Swoją wiedzę poza aspektem "nauki w praktyce" poszerza zgłębianiem licznych publikacji, filmów, wykładów, porad zawodowych kucharzy. Pasja ta została zauważona przez restauratorów, czego przykładem są propozycje współpracy w ramach autorskich eventów.